Czy własność prywatna jest rzeczą świętą? W przypowieści o robotnikach w winnicy gospodarz mówi: „Czy mi nie wolno uczynić ze swoim, co chcę?” (Mt 20, 15). Kościół broni poszanowania prawa własności i korzystania z niej, ale jednocześnie naucza o powszechnym przeznaczeniu dóbr. Czy to znaczy, że jest ono ważniejsze od prawa własności? Czy nie zachodzi tutaj sprzeczność? Naród Wybrany własnością Boga Spróbujmy zastanowić się przez chwilę, jakie rzeczy na tym świecie stają się naszą własnością. Zdrowy rozsądek podpowiada nam, że są nimi dobra rzadkie. Nikt nie zabiega i nie walczy o powietrze do oddychania, gdyż mamy go w normalnych warunkach […]
Czytaj więcejMore TagKategoria: Ekonomia
Czy spekulacja jest grzechem?
Spekulacja wielu ludziom kojarzy się z zachowaniem niemoralnym. Mają na myśli spekulantów na rynkach finansowych, którzy przeprowadzają ryzykowne transakcje obliczone na szybki i duży zysk. Sam zysk dla wielu jest już nieetyczny, ponieważ są przekonani, że ktoś musiał stracić, jeżeli ktoś inny skorzystał. W czasach PRL-u spekulantami byli drobni handlarze, których władza ludowa obarczała winą za braki żywności w sklepach. Spekulant kupuje dobra na rynku, który chce później odsprzedać po wyższej cenie i zarobić. Czy jest w tym coś złego? Kiedy chrześcijanin szuka odpowiedzi na pytanie, czy coś jest grzechem, sięga po Biblię. Józef Egipski Nie musi szukać daleko. Już na początku w Księdze Rodzaju mamy […]
Czytaj więcejMore TagCentralny planista nie ogarnia
Przed wyjazdem do Chin widziałem w Internecie zdjęcia ogromnych i kompletnie pustych chińskich miast. Są przygotowane do przeniesienia ludności z rejonów wiejskich do miast. Nigdy nie myślałem, że coś takiego zobaczę na własne oczy. Nie było to miasto-widmo, ale tylko osiedle w Handan, w prowincji Hebei. Na nocleg zatrzymałem się w mieszkaniu, które należało do mojego gospodarza. Ma takich dwadzieścia. Otrzymał je jako rekompensatę za wysiedlenie ze wsi, którą zburzono, a na jej miejscu postawiono to osiedle. Zbliżał się zachód słońca. Chciałem zobaczyć, jak miasto wgląda nocą. W wieżowcu naprzeciwko światło paliło się tylko w kilku oknach. Podobnie było w […]
Czytaj więcejMore TagCzy chrześcijanin może być bogaty?
Bardzo często stawiamy sobie takie pytanie, ponieważ nie wierzymy, że można być zarazem człowiekiem bogatym i uczciwym. W przestrzeni publicznej słyszymy polityków, którzy jak mantrę powtarzają, że bogaci stają się bogatsi, ponieważ biedni stają się coraz biedniejsi. Papież Franciszek ustanowił dwa lata temu Światowy Dzień Ubogich. O bogatych w Kościele usłyszymy najczęściej tylko wtedy, kiedy proboszcz organizuje zbiórkę pieniędzy na remont dachu. Używamy języka, który wyklucza ludzi bogatych ze wspólnoty Kościoła. Wymiana to gra o sumie dodatniej Czy chrześcijanin może być bogaty? Szukając odpowiedzi na to pytanie, jako chrześcijanie zaglądamy do Biblii. Pierwsza rzecz, która przychodzi na myśl, to opowieść […]
Czytaj więcejMore TagLichwa instytucjonalna
Nikt dzisiaj w Kościele nie mówi już o kategorycznym zakazie pobierania procentu od zaciąganych pożyczek. To już przeszłość. Za lichwę uważa się jedynie pożyczanie pieniędzy na wysoki procent. Należy uważać, gdyż takie rozumowanie może nas zaprowadzić na manowce. Problem lichwy ciągle istnieje i nie ogranicza się jedynie do wysokości pobieranych odsetek. Uchylenie kanonicznego zakazu Pierwsza mała zmiana w rozumieniu lichwy w Kościele została wniesiona przez papieża Benedykt XIV w encyklice Vix Pervenit (1745). Papież podtrzymał w pełni bezwzględny zakaz pobierania odsetek od pożyczek pieniężnych, ale nie potępił legalnego dochodu z pieniądza, jeżeli istniały zewnętrzne czynniki uzasadniające pobieranie procentu w formie […]
Czytaj więcejMore TagOpcja Benedykta
Biorę do ręki kalendarz „Czas Słowa Bożego” na rok 2019. Na okładce ładna i uśmiechnięta dziewczynka w ciemnych okularach. Zdjęcie bardzo dobrej jakości. To kalendarz wydawany w Polsce od wielu lat przez misjonarzy werbistów. Kiedyś był taki pomysł, że powinniśmy ewangelizować świat, w którym żyjemy. Nie jesteśmy w tym agresywni. Kilka religijnych zdjęć, a reszta to przyroda, zwierzęta i dużo kwiatów. To ludzie kupią. Kiedyś katolicy byli w większości. Dzisiaj sytuacja się odwraca. Dyrektor szkoły średniej, w średniej wielkości mieście w Polsce, mówi mi, że 55% jego młodzieży jest z rodzin rozbitych. Dzieci z pełnych rodzin są w mniejszości. Przypuszczam, […]
Czytaj więcejMore TagFałszywy stereotyp
Dzisiaj politycy często powtarzają frazesy na temat ekonomii. Do najbardziej typowych należy ten, że bogaci są coraz bardziej bogaci, ponieważ biedni są coraz biedniejsi. Na tej podstawie usprawiedliwiają centralną redystrybucję dochodów, polegającą na sięganiu do kieszeni podatników, aby wyrównywać szanse obywateli w imię sprawiedliwości społecznej. Ten sposób rozumowania oparty jest na fałszywym stereotypie sumy zerowej. Klasyczna ekonomia podpowiada nam, że wymiana handlowa nie jest nigdy grą o sumie zerowej, w której zysk jednej strony oznacza stratę drugiej. Każda wymiana jest grą o sumie dodatniej, w której zyskują obie strony, gdyż w przeciwnym wypadku na wolnym rynku nigdy nie doszłoby do […]
Czytaj więcejMore TagPoszukiwanie lepszych warunków życia odwieczną przyczyną migracji
Kościół uznaje prawo każdego człowieka do „opuszczenia kraju swego pochodzenia z różnych motywów, ażeby szukać lepszych warunków życia w innym kraju”. Prawo do emigracji nie może być więc w żadnym wypadku ograniczone przez państwo. Ale kto powiedział, że ma być na koszt państwa?
Czytaj więcejMore TagOsoba i czyn, a ekonomia
29 kwietnia 2014 – Finis coronat opus – (…) Zapomniałem o tym, że czytam tekst encykliki na egzamin. Myślami byłem gdzie indziej. Od momentu ukazania się encykliki „Centesimus annus” (1991) zmagałem się z tematem wolnego rynku z teologicznego punku widzenia. W tym momencie wszystko zaczęło układać się w logiczną całość.
Czytaj więcejMore TagMisjonarze i dotacje
Przeczytałem w Nowej Trybunie Opolskiej, że misjonarze werbiści zamierzają uruchomić kompleks mieszkań chronionych dla seniorów. Mieścić się on będzie w niewykorzystanych pomieszczeniach nyskiego klasztoru. Zgromadzenie Słowa Bożego ma zamiar złożyć wniosek o dofinansowanie tego projektu z funduszy Unii Europejskiej. Grecję wykończyły unijne dotacje. Politycy tego kraju tak rozpasali wydatki państwowe, że zakończyło się to narodową katastrofą. Czy warto wchodzić w unijne „biznesy”? Dotacja jest formą redystrybucji dóbr. O jej przyznaniu decyduje urzędnik, który sam nie wytworzył tego bogactwa. Przy analizie projektu nie będzie więc brał pod uwagę jego zyskowności, gdyż nie ma do tego narzędzi. Nie będąc właścicielem kapitału, sam […]
Czytaj więcejMore Tag