Siostra Małgorzata Borkowska OSB, historyk życia zakonnego i tłumaczka, ma rację, że Jezus nie okazał szczególnego zainteresowania ustrojem państwa, w którym żył. Nie okazał też najmniejszej ochoty do wprowadzania teokracji, kiedy rozentuzjazmowany tłum wpadł na pomysł, żeby Go obrać królem. Odnosząc się do dyskusji faryzeuszy z Jezusem w sprawie podatku, siostra dalej pisze, że cezar ma prawo do bicia własnej monety i ściągania podatków, ponieważ buduje drogi i dba o bezpieczeństwo, a na to wszystko potrzebuje funduszy. Nie oznacza to jednak, że każdy podatek to rzecz dobra i chrześcijanin dla świętego spokoju powinien go płacić, nie przejmując się, że te […]
Czytaj więcejMore TagKategoria: Ekonomia
Odwieczna pokusa trzeciej drogi
Jan Paweł II w encyklice Sollicitudo rei socialis (Troska o sprawy społeczne) pisał, że celem katolickiej nauki społecznej nie jest wypracowanie jakiegoś optymalnego ustroju polityczno-gospodarczego. Nie jest nim „trzecia droga pomiędzy liberalnym kapitalizmem i marksistowskim kolektywizmem”. Pokusa zbudowania lepszego świata pojawia się jednak w każdym pokoleniu. Nie byli od niej wolni nawet Apostołowie, którzy pod Królestwem Bożym mieli na myśli to ziemskie. Pod koniec ubiegłego wieku politycy chcieli zbudować coś pośredniego między socjalizmem i kapitalizmem. Twierdzili, że nie ma systemu bez wad. Socjalizm ogranicza wolność gospodarczą i wprowadza monopol państwa, a kapitalizm jest przyczyną bezrobocia i dysproporcji dochodów. Pomysły wielu […]
Czytaj więcejMore TagInterwencjonizm w natarciu
Papież Franciszek często powtarza, że rynek nie rozwiązuje wszystkich problemów. Ma rację, ale liberałowie nigdy tak nie twierdzili. Papież mówi, że obecna gospodarka jest chora i należy ją uzdrowić. Tak mówią również liberałowie. Kogo w takim razie papież ma na myśli? Natknąłem się ostatnio na artykuł nieżyjącego już etyka Tadeusza Ślipki SJ, w którym polemizuje on z liberalnym podejściem do własności prywatnej. Autor podaje na początku akapitu trzy nazwiska: Mises, Hayek i Rothbard. Problem polega na tym, że jest to polemika raczej z jego własną interpretacją liberalizmu niż z samym liberalizmem. Zajrzyjmy do „Ludzkiego działania”. Ludwig von Mises nie mówi […]
Czytaj więcejMore TagZ tyłu sklepu
Centrum Medyczne Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego znalazło się pod koniec ubiegłego roku w ogniu krytyki po podaniu szczepionki przeciw Covid-19 pewnej grupie artystów i polityków. W grupie, która miał być zaszczepiona w pierwszej kolejności, mieli znaleźć się pracownicy medyczni. Dyrekcja CM WUM tłumaczyła się, że wszystko odbyło w ramach akcji promocyjnej zachęcającej Polaków do szczepień. Tłumaczenia tłumaczeniami, ale do dziś cała sprawa nie została wyjaśniona. Nie byłoby tej całej dyskusji o załatwieniu sobie szczepionki poza kolejką, gdyby w naszym kraju była zachowana instytucja wolnego rynku. Nie byłoby teorii spiskowych. Nie byłoby podziału na proszczepionkowców i antyszczepionkowców. Szczepiliby się ci, którzy chcą, […]
Czytaj więcejMore TagPrzeciwieństwem zysku jest strata
Obecny minister edukacji i nauki, Przemysław Czarnek, powiedział w wywiadzie dla Gościa Niedzielnego, że papieskie encykliki społeczne Jana Pawła II mogłyby się stać elementami szkolnych podręczników. Minister ma między innymi na myśli etyczny wymiar wolnego rynku, o którym papież pisze w encyklice Centesimus annus, najbardziej prorynkowym dokumencie Kościoła. Pomysł jest dobry. Pomógłby walczyć z niektórymi stereotypami w dziedzinie ekonomii. „Gdy przedsiębiorstwo wytwarza zysk, oznacza to, że czynniki produkcyjne zostały właściwie zastosowane” (CA 35) czytamy w papieskiej encyklice. Papież ma rację. Przedsiębiorcy kierują się zyskiem i trudno wyobrazić sobie sytuację, w której mogliby funkcjonować na innych zasadach. Każdy człowiek myśli w […]
Czytaj więcejMore TagDlaczego złoto było dobrym pieniądzem?
Objawienie Pańskie w Kościele katolickim obchodzone jest 6-go stycznia. W katolickiej tradycji święto to znane jest pod nazwą Trzech Króli. Trzech mędrców przyszło ze Wschodu, by pokłonić się Jezusowi. Nie przyszli z psutymi rękami. Przynieśli złoto, kadzidło i mirrę. Złoto przyniesiono, ponieważ symbolizowało jego królewską władzę nad światem, kadzidło oznaczało jego boskość, a mirra była zapowiedzią śmierci na krzyżu. Co stało się później ze złożonymi darami? Święty Mateusz jako jedyny z Ewangelistów opisuje ucieczkę Świętej Rodziny do Egiptu. Życie Jezusa było w niebezpieczeństwie. Król Herod Wielki postanowił zabić nowonarodzonego Jezusa. Dowiedział się od trzech mędrców ze Wschodu, że w Betlejem […]
Czytaj więcejMore TagEkonomia Franciszka bez własności prywatnej
W najnowszej encyklice Fratelli tutti papież Franciszek pisze, że “prawo do własności prywatnej może być uznane jedynie za wtórne prawo naturalne i wywodzi się z zasady powszechnego przeznaczenia dóbr stworzonych”. Papież ostrzega nas, że “prawa wtórne stawiane są ponad prawa priorytetowe i pierwotne”. Patrząc na najnowszy film Światowego Forum Ekonomicznego, widzę inne zagrożenie. Fundacja, która organizuje coroczne spotkanie dla liderów światowego biznesu i polityki w Davos, wypuściła w tym roku film, który zawiera osiem prognoz na najbliższą przyszłość. Pierwsza z nich brzmi: “Nie będziesz posiadał niczego i będziesz szczęśliwy”. Co brzmi dziwnie zgodnie z określeniem najważniejszego celu komunizmu, którym jest […]
Czytaj więcejMore TagBraterstwo pod przymusem
Niedawno na Twitterze znalazłem zdjęcie z Janem Pawłem II, który stoi przed ogromnym tłumem wiernych z uniesionymi rękoma, a pod nim podpis: „Polacy, co się z nami stało?” Podałem dalej z komentarzem: „Nic nie dzieje się samo. Każdy pokolenie musi walczyć o swoją wolność.” Pokolenie moich rodziców potrzebowało czasu, by zdefiniować wroga wolności i mu się przeciwstawić. Wróg miał jeden cel. Było nim budowanie społeczeństwa bezklasowego, a do tego niezbędne było obalenie kapitalistycznej własności i zastąpienie jej własnością społeczną. Dzisiaj młodzi ludzie nie mają łatwo. Tracą wolność, ale większość tego jeszcze nie zauważa. Socjalizm zmienił oblicze i środki produkcji nie […]
Czytaj więcejMore TagChińskie kafelki w Zambii
W marcu nie poleciałem do Asyżu na spotkanie „Ekonomia Franciszka”. Drugi raz w tym roku przepadła mi rezerwacja hotelu z powodu pandemii koronawirusa. Przełożone spotkanie dla młodych ekonomistów i przedsiębiorców zainspirowanych encykliką Laudate si’ odbyło się online w dniach 19–21 listopada 2020. Od uczestników spotkania usłyszałem wielokrotnie, że obecny kryzys wywołany koronawirusem jest szansą na uzdrowienie świata i zbudowanie nowej ekonomii. Patrząc na program i zaproszonych gości, myślę, że usłyszałbym o nowej ekonomii z pewnością już w marcu. Koronawirus okazał się teraz tylko wymarzoną okazją, aby o tym opowiadać ze wzmożoną siłą. Ojciec Święty już wcześniej mówił, że obecny kryzys […]
Czytaj więcejMore TagBezpieczeństwo sanitarne
Z badań Instytutu onkologicznego w Mediolanie i uniwersytetu w Sienie wynika, że koronawirus we Włoszech pojawił się już we wrześniu ubiegłego roku. Tak dzisiaj donosi Polska Agencja Prasowa. O podejrzanych zapalaniach płuc w północnych Włoszech czytałem już w marcu w mediach społecznościowych. Wtedy taka informacja uważana była za teorię spiskową. Teza, że lockdown nie jest skuteczny i zabija raczej gospodarkę niż chroni nas przed wirusem, nie jest dzisiaj mile widziana w informacyjnych kręgach głównego nurtu. „Gość Niedzielny” za pośrednictwem PAP opublikował niedawno rozmowę z ministrem zdrowia. Informacje o możliwym lockdownie na Boże Narodzenie są bezkrytycznie podawane dalej. Nie jestem zaskoczony, […]
Czytaj więcejMore Tag